Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Fatih Sondaj Gemisi’nin Karadeniz’de bulduğu doğalgaz rezerviyle ilgili yaptığı açıklama yabancı basın tarafından da yakından takip edildi.

Bloomberg’de yer alan haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 320 milyar metreküplük gazın 2023’ten itibaren çıkarılacağı sözlerine yer verildi. Erdoğan’ın, “Bu operasyonu tamamen ulusal imkanlarla gerçekleştirdik. Sondaj operasyonlarında yabancı kaynaklara bir nebze bile güvenmedik” ifadeleri ön plana çıkartıldı.

Haberde, TL ve borsanın açıklama sırasında düşmeye başladığına dikkat çekildi. Bunun nedeninin, açıklanan rezervin büyüklük olarak piyasalarda hayal kırıklığı yaşatması olduğu öne sürüldü.

TUNA-1 SAHASINDA 4 BİN 525 METREDE SONDAJ

Bloomberg, Türkiye’nin son yıllarda Karadeniz ve Akdeniz’deki araştırmalar için üç sondaj gemisi aldığını hatırlattı. Türkiye’nin hedefinin, Orta Doğu’nun en büyük ekonomilerinden birini besleyecek, Rusya, İran ve Irak’a olan bağımlılığı azaltacak büyük enerji rezervleri bulmak olduğu kaydedildi. 2018’de alınan Fatih gemisinin Tuna-1 keşfinde 4 bin 525 metre derinlikte sondaj yaptığı vurgulandı.

Wood Mackenzie’nin analisti Ashley Sherman, Bloomberg’e yaptığı yorumda, “Türkiye, küresel ölçekte hiçbir zaman önemli olmasa da birinci sınıf bir gaz piyasası. Keşfedilen rezerv, ülkenin bölgede bir enerji üreticisi olarak potansiyel rolünü gerçekten güçlendiriyor” ifadelerini kullandı.

Haberde, Türkiye’nin Akdeniz’deki tartışmalı sularda da araştırmalara devam ettiği hatırlatıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, buradaki çalışmalardan da ‘müjdeli haber’ beklediği vurgulandı.

‘ULUSLARARASI İŞ BİRLİĞİ İSTEMEYECEKLER’

Ekonomi gazetesi Financial Times da Türkiye’nin doğalgaz keşfine geniş yer verdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Karadeniz’de büyük bir doğalgaz keşfi yapıldığı yönündeki sözleri aktarıldı. Erdoğan’ın, “320 milyar metreküplük gaz ülke tarihimizin en büyük keşfi. Üretime 2023’te başlamayı umuyoruz. Enerji kaynaklarına bağımlılığımız nedeniyle yıllardır sorun yaşayan bir ülke olarak artık geleceğe daha büyük güvenle bakabileceğimize inanıyorum” sözlerine yer verildi.

Gazete, konuyla ilgili uzmanlardan görüş de aldı. Wood&Company’den analist Jonathan Lamb, Financial Times’a yaptığı değerlendirmede, “Karadeniz’de yaygın gelişmiş enerji altyapısı yok. Üretimi üç yıl içinde başlatmak çok iyimser bir tahmin. Sanırım umut edebileceğimizin en iyisi beş yılda gazı çıkarmaya başlamak. Aslında uluslararası bir petrol deviyle iş birliği yapabilirler. Ancak bu keşifle ilgili açıklamaların tonu çok milliyetçi. Bu nedenle bu yolda tek başlarına ilerlemek isteyeceklerini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

Gazetede ayrıca “Analistler açıklamayı temkinli karşılarken, keşif Bakan Albayrak’a nefes aldırdı” denildi.

GEÇEN YIL ENERJİYE 41 MİLYAR DOLAR HARCANDI

Financial Times, son 10 yılda ekonomik istikrarın sağlanmasının önündeki en büyük engelin cari açık olduğunu belirtti. Türkiye’nin geçen sene enerji ithalatına 41 milyar dolar harcadığını vurguladı. Keşfedilen rezervin büyüklüğünün, Mısır’ın 2015’te Doğu Akdeniz’de bulduğu Zohr sahasının yaklaşık yüzde 40’ı kadar olduğu vurgulandı. Ekonomi Bakanı Berat Albayrak’ın, Karadeniz’deki doğalgaz keşfinin Türkiye’nin cari açığını kapatacağı sözlerine de yer verildi.

ADAR: BAKAN ALBAYRAK’IN İMAJINI ONARMA ÇALIŞMASI

Alman Uluslararası Güvenlik İşleri Enstitüsü’nden Sinem Adar da doğalgaz keşfiyle ilgili Financial Times’a demeç verdi. Adar, “Şu anki hükümet, ülkeyi enerji ithalatına daha az bağımlı hale getirme hedefine derinden bağlı. Ancak açıklamanın zamanı ve yaratılmaya çalışılan heyecan, ekonomik sorunlardan uzaklaşma çalışması gibi. Canlı yayında Bakan Berat Albayrak’a önemli rol verilmesi, itibarını pekiştirme çabası gibi göründü. Yani bu olayın kısmen liranın değersizleşmesi sonrası Bakan Albayrak’ın imajını onarma çalışması olarak görüyorum” dedi.

‘ENERJİ İHRACATÇISI OLANA KADAR DURMAYACAĞIZ’

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarına yer veren bir diğer gazete ise New York Times oldu. Erdoğan’ın, “Enerji sorunumuzu çözmeye kararlıyız. Net enerji ihracatçısı olana kadar durmayacağız” sözleri ön plana çıkartıldı.
Commerzbank’ın döviz araştırma başkanı Ulrich Leuchtmann, New York Times’a yaptığı değerlendirmede, “Bu keşif Türkiye için olumlu. Ancak beklendiği gibi oyun değiştirici bir miktar değil. Ayrıca bulunan gazı çıkarmak genelde 10 yıl sürer. Bu nedenle yatırımcılar, bu keşfin Türkiye’nin cari açığını kapatacağı iddialarına şüpheyle yaklaşıyor” dedi.

‘TÜRKİYE İÇİN İNANILMAZ ÖNEMLİ’

Haberde Karadeniz’deki keşfin, Akdeniz’de Türk ve Yunan savaş gemilerinin birbirlerini gölgelemesine neden olan ve tansiyonu yükselten araştırmalar devam ederken geldiği vurgulandı.

New York Times, Kadir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Merkezi’nden John Bowlus’un görüşüne de başvurdu. Bowlus, “Bu Türkiye için inanılmaz derecede önemli. Çünkü keşif, tartışmalı Akdeniz sularında değil Karadeniz’de yapıldı. Şimdi Türkiye’nin bu alanın inşasına yatırım yapmak için çok miktarda sermaye toplaması gerekecek. Ayrıca daha önce açık deniz gaz sahası geliştirme deneyimine sahip olmadıkları için uluslararası bir şirketle ortak olmak zorunda kalacaklar” yorumunu yaptı.