Göz ağrısı

Yüzeyde gözlenen ağrılar, çizilme, yanma veya kaşıntı şeklinde hissedilebilir. Oküler ağrılar genellikle yabancı bir cisim, enfeksiyon veya travmadan kaynaklanan tahriş nedeniyle oluşur. Bu tür göz ağrıları çoğu zaman, göz damlası veya dinlenme ile kolayca tedavi edilir.

Gözün derinliklerinde ortaya çıkan göz ağrıları (orbital ağrılar) ise bıçaklama veya zonklama şeklinde hissedilir. Bu tür göz ağrıları, sebebine bağlı olarak daha derinlemesine tedavi gerektirebilir.

Göz ağrısı, görme kaybı ile birlikte gözlenirse acil bir tıbbi sorunun belirtisi olabilir. Göz ağrısı yaşarken görüşünüzü kaybetmeye başlarsanız, göz doktorunuzu hemen aramanız gerekmektedir.

Neden olur?

Göz ağrısı her iki gözde hissedilebileceği gibi, migren gibi durumlarda sağ göz ağrısı ya da sol göz ağrısı tek başına yaşanabilir. Göz ağrısı nedenleri oküler (yüzeysel) veya orbital (derin) ağrı olmasına göre değişiklik gösterir. Oküler göz ağrısı nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Yabancı nesne kaçması: Göz ağrısının en sık gözlenen nedeni, göze yabancı bir nesne kaçmasıdır. Kirpik, toz veya makyaj kalıntıları gibi yabancı maddeler gözde tahrişe, kızarıklığa, acıya ve ağrıya neden olabilir.
• Konjonktivit: Konjonktiva, gözün önünü ve göz kapağının altını kaplayan dokudur. Bu dokuda alerji ya da bir bakteri veya virüs kaynaklı enfeksiyon gözlenebilir. Ağrı genellikle hafif olsa da, iltihap gözde kaşıntı, kızarıklık ve akıntıya neden olur. 
• Kontakt lens tahrişi: Gece boyunca kontakt lens kullanan veya lenslerini düzgün şekilde dezenfekte etmeyen kişiler, tahriş veya enfeksiyonun neden olduğu göz ağrısına daha duyarlıdır.
• Korneal aşınma: Gözü kaplayan şeffaf yüzey olan kornea, yaralanmalara karşı hassastır. Kornea aşınması olduğunda, gözünüzde bir şey varmış gibi hissedersiniz fakat gözünüzdeki yabancı maddeyi çıkartmak için suyla yıkamak gibi tedaviler işe yaramaz ve ağrıyı gidermez. 
• Hasar: Kimyasal yanıklar ya da kıvılcım sıçraması gibi parlama yanıkları, gözde ciddi ağrılara neden olabilir. Bu yanıklar genellikle çamaşır suyu gibi tahriş edici madde kullanımı, güneşte ya da bronzlaşma kabinlerinde aşırı kalma veya kaynak makineleri kullanımı sonrasında gerçekleşebilir.
• Blefarit veya arpacık: Blefarit, göz kapağının kenarındaki yağ bezlerinin enfeksiyonu veya iltihaplanması sonucu ortaya çıkar. Blefarit enfeksiyonu, göz kapağı üzerinde bir nodül ya da kabarıklık yaratırsa arpacık olarak adlandırılır. Arpacık çok acı verici olabilir. Ayrıca, çevresindeki doku genellikle hassas ve dokunmaya duyarlıdır.

Gözün içinde hissedilen orbital ağrılara aşağıdaki koşullar neden olabilir:

• Göz bozukluğu: Miyop ya da hipermetrop olan kişilerde sıklıkla göz ağrısı şikayeti bulunur. Bu tip görme kusurlarında, göz muayenesi sonrasında belirlenen uygun bir gözlük, ağrılarınızı giderecektir.
• Glokom: Glokom, göz içi basıncı yüksekliği ile seyreden bir hastalıktır. Glokomun neden olduğu ek semptomlar arasında mide bulantısı, baş ağrısı ve görme kaybı bulunur. Akut açı kapanması glokomu adı verilen göz içi basıncındaki ani yükseliş ciddi bir durumdur ve kalıcı görme kaybını önlemek için acil tedavi gerektirir.
• Optik nörit: Göz küresinin arkasının beyinle bağlantısı olan optik sinir iltihaplanırsa, görme kaybı eşliğinde göz ağrısı yaşayabilirsiniz. Otoimmün bir hastalık veya viral ya da bakteriyel bir enfeksiyon burada iltihaplanmaya neden olabilir.
• Sinüzit: Sinüslerin enfeksiyonu, gözlerin arkasındaki basıncın artmasına neden olabilir. Bu ağrı bazen tek taraflı hissedilebileceği gibi bazen iki gözde de hissedilir.
• Migren: Göz ağrısı, migren tipi baş ağrılarının sık görülen bir yan etkisidir. Bu hastalık da, sinüzit gibi tek taraflı ağrılara yol açabilir.
• İritis: Nadir gözlenen bu durum, irisin iltihaplanması sonucunda gözde ağrıya neden olur.

Acil durumlar nelerdir?

Göz ağrısına ek olarak görme kaybı veya aşağıdaki semptomlardan birini yaşarsanız acil tıbbi yardım almalısınız:

• travma veya kimyasala maruz kalma sonrasında ortaya çıkan göz ağrısı
• göz ağrısına eşlik eden karın ağrısı ve kusma
• göze dokunamayacak kadar acı hissi
• ani ve dramatik görme değişiklikleri

Peki nasıl geçer?

Göz ağrısının tedavisi ağrının nedenine bağlıdır. En yaygın tedaviler şunlardır:

• Evde bakım: Göz ağrısına neden olan birçok durumu tedavi etmenin en iyi yolu, gözlerinizin dinlenmesini sağlamaktır. Bir bilgisayar ekranına veya televizyona bakmak göz yorgunluğuna neden olabilir. Bu nedenle doktorunuz bir gün veya daha uzun süre kapalı gözlerle dinlenmenizi isteyebilir.
• Gözlük: Sık sık kontakt lens takıyorsanız, ara sıra gözlük kullanıp kornealarınızın dinlenmesini sağlamalısınız.
• Sıcak kompres: Doktorlar blefarit veya arpacık olan insanlara, gözlerine ılık ve nemli havlular koyma tavsiyesi verebilir. Bu uygulama tıkanmış yağ bezlerini temizlemeye yardımcı olacaktır.
• Göz banyosu yapmak: Yabancı bir cisim veya kimyasal bir madde gözünüze temas ederse, tahriş eden maddeyi gözünüzden uzaklaştırmak için suyla veya serum fizyolojik çözeltisiyle yıkamalısınız.
• Antibiyotikler: Antibakteriyel damlalar ve oral antibiyotikler, konjonktivit ve kornea sıyrıkları dahil olmak üzere, ağrıya neden olan göz enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılabilir.
• Antihistaminikler: Göz damlaları ve oral ilaçlar, gözlerdeki alerjilerle ilişkili ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Göz damlaları: Glokomu olan insanlar gözlerindeki basınç oluşumunu azaltmak için ilaçlı damlalar kullanabilir.
• Kortikosteroidler: Optik nörit ve iritis gibi daha ciddi enfeksiyonlar için doktorunuz size kortikosteroid reçeteleyebilir.
• Ağrı kesici ilaçlar: Ağrı şiddetliyse ve günlük yaşamınıza engelliyorsa, doktorunuz altta yatan durum tedavi edilinceye kadar ağrıyı hafifletmek için bir ağrı kesici ilaç tavsiye edebilir.
• Cerrahi müdahale: Yabancı bir cisim veya yanık nedeniyle oluşan hasarı onarmak için nadiren ameliyat gerekir. 

Tedavi edilmezse ne olur?

Göz ağrılarının çoğu, hiç tedavi almadan veya hafif bir tedavi ile kaybolur. Göz ağrısı ya da ağrıya neden olan tıbbi durumlar nadiren göze kalıcı hasar verir. Bununla beraber, glokom gibi göz ağrısına neden olan bazı durumlar tedavi edilmediğinde daha ciddi sorunlara neden olabilir. 

Nasıl önleyebiliriz?

Göz ağrısını önlemek gözü korumayla başlar. Göz ağrısını önlemenin yolları şunlardır:

• Göze gelebilecek bir nesne ile spor ya da egzersiz yaparken, çimleri biçerken veya el aletleriyle çalışırken gözlük gibi bir koruyucu kullanarak, çizik ve yanık gibi birçok göz hasarını engelleyebilirsiniz.
• Sert kimyasallar, deterjanlar veya temizleme maddeleri gibi güçlü ajanlar kullanırken gözlerinizi korumalısınız. Bu ajanlar yanlışlıkla göz ile temas ederse gözünüzü vakit geçirmeden bol su ile yıkamalısınız.
• Çocuğunuza gözlerini yaralayabilecek bir oyuncak vermekten kaçınmalısınız. Çocuğunuz büyük olsa da yaylı, ateşli veya sivri oyuncaklar gözlerine zarar verebilir.
• Lens kullanıyorsanız, günlük rutin temizleme ve bakımını dikkatlice yapmalısınız. Gözlerinizi dinlendirmek için zaman zaman gözlük kullanabilirsiniz. Tavsiye edilenden daha uzun süre kontak lens takmamalısınız.
• Göz sağlığınız için günde sekiz saat kaliteli uyku uyumaya özen göstermelisiniz. 
• 20 dakikada bir en az 20 saniye boyunca gözlerinizi ekrandan uzaklaştırmalısınız.