EMEKLİLİKTE Yaşa Takılanlar (EYT) sorunu, aylardır konuşuluyordu. Peş peşe açıklamalar geliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklaması sonrası Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusu internette en çok aranan konularda biri haline geldi.EYT sorunu, 8 Eylül 1999’da kabul edilen 4447 sayılı Kanun ile gündeme geldi. Kanundan önce erkekler için 25, kadınlar için 20 yıl sigortalılık süresi ve 5 bin günlük prim gün sayısı emekli olmak için yetiyordu.Yapılan düzenlemeyle emeklilik yaşı kadınlarda 58’e, erkeklerde 60’a yükseltilirken, emeklilik için gerekli prim gün sayısı ise 7 bin güne yükseltildi.

2008’DE DEĞİŞTİ

2008’de yapılan bir diğer yasa değişikliğiyle emeklilik için gereken yaş sınırı bir kez daha yükseltildi.2048’de kadın ve erkek çalışanlar için emeklilik yaşını 65’te eşitlemesi öngörülen sistem uyarınca, halen çalışmakta olanların emeklilik yaşı da prim günlerinin dolmasına rağmen yükselmiş oldu. Mevcutları çalışanlara yönelik olarak da işleyen düzenlemeyle birlikte, emeklilikte yıl şartını doldurmasını kısa süre kalanlar da emekli aylığı almak için bir süre beklemek durumunda kaldı.Değişiklikle kadınların kademeli olarak 58, erkeklerin ise emeklilikleri 60 yaşına kadar uzatıldı.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARDA SON DURUM NE?

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politikalar Kurulu Başkan Vekili Vedat Bilgin’i görevlendirdiği konuşulmuştu. Bilgin, konuyla ilgili Emeklilikte Yaşa Takılanlar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği yöneticileri (EYTSYDD) ile görüşmüştü. 4 Kasım’da Cumhurbaşkanı Sözcüsü İbrahim Kalın kabine toplantısı sonrası sorulan “Af konusunun bugün gündemde yer alıp almadığı ve emeklilikte yaşa takılanların durumunun ne olacak’’ sorusunun sorulmasına yönelik, “Af konusunun bugün gündeme gelmedi’’ cevabını verdi ve açıklamasını şu şekilde sürdürdü: “Emeklilikte yaşa takılanlar meselesinin gündemde yer almadı ama Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının 3600 ek gösterge ile ilgili bir çalışması var, o da bugünkü toplantıda gündeme gelmedi.’’

‘SEÇİMİ KAYBETSEK DE YOKUM’

Cumhurbaşkanı Erdoğan EYT ile ilgili açıklama yaparak,”Tutturmuş bir EYT, erken emeklilik. İskandinav ülkelerinin hepsi bu sistemle battı. Bizim ülkenin başına da bu erken emekliliği dolayanlar bunun bedelini ödediler. Niçin erken emeklilik? Bırakalım ne zaman emekli olması gerekiyorsa o zaman emekli olsun ve parasını alsın. Erken emekli olduğu zaman ideal ücreti alamayacak hem de ikinci bir iş aramak suretiyle ikinci iş ile işsizliğe öncü olacak. SGK sistemimizin çökmesini istemelerinin tek sebebi kaos ortamından kendilerine siyasi rant devşirme hesabıdır. Biz bunu yapmayacağız. Arkadaşlarıma söylüyorum. Beni bu yola asla teşvik etmeyin. Milletimin zararına olan bir şeye asla yokum. Seçim kaybetsek de yokum. Bütün dünya bizim sistemimizi kendine uyarlamaya çalışıyor, bizdeki bazı köhne zihniyetler sistemi çökertmek için hinlik peşinde koşuyor.” ifadelerini kullandı.

EYT’Lİ NE İSTİYOR?

Fazilet Partisi düzenlemenin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne gitti ve Anayasa Mahkemesi, kadınlarda emeklilik yaşının 58, erkeklerde 60 yaş olmasını kabul etmedi. 23 Şubat 2001 tarihli kararında da yürütmeyi durdurdu.
 
Bunun üzerine yapılan düzenleme ile kademeli sistem getirildi. 1 Haziran 2002’de 8 Eylül 1999 öncesi işe başlayanlarda kademeli emeklilik sistemi devreye girmiş oldu.İlk işe başlama tarihine göre emekli olacağını bilen milyonlarca çalışanın emekli olacağı tarih değişti.Emeklilikte yaşa takılanların talebi, 1999’da yapılan bu değişikliğin geçmişe dönük uygulanmasına son verilmesi. Yani 1999’dan önce çalışmaya başlayanların prim gün sayılarını doldurduğunda emekli olabilmeleri. 1999’dan sonrası için ise herhangi bir talep yok.
 
Emeklilikte Yaşa Takılanlar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (EYT SYDD) Genel Sekreteri Serpil Şahin, yasa nedeniyle kendisinin 9 yıl kaybettiğini, 10-15 yıllık hak kaybı olanlar bulunduğunu söyledi. Şahin, yeni tarihte yasaya takılanların kaybının daha fazla olduğunu ifade etti.
 
EYT’DE GÜNDEME GELEN MODELLER
 
Tüketici Başvuru Merkezi (TBM) Sosyal Güvenlik Komisyonu Başkanı Ali Duman konuyla ilgili 3 modelin gündemde olduğunu söylemişti. EYT ile ilgili önerilen 3 model.
 
• 1969 ve öncesinde doğmuş yani 50 yaşını doldurmuş kadınlar ve 1964 ve öncesinde doğmuş yani 55 yaşını doldurmuş erkekler, 3600 gün pirim ödemişlerse birinci yöntemin yasalaşması halinde erken emekli olabilecek.
 
• Çalışma günü ve prim sayısı dikkate alınarak emekli olma imkânı da düşünüldü. 20 yıl çalışan bir kadın ve 25 yıl çalışan bir erkek, ikinci yöntemin yasalaşması halinde emekli olabilecek.
 
• Son yöntem, EYT’lilerin de başından beri beklediği ve istediği düzenlemeydi. 1999 öncesinde işe başlayıp 5 bin gün çalışmış olanların yaş şartına takılmadan emekli olmaları.